معماری و بازسازی خانه منوچهری کاشان

توسط

26 مهر 1397

2118

تبلیغات

خانه منوچهری در حال حاضر، نمونه ای از بازسازی یکی از عمارت های تاجران دوران قاجار، در شهر کاشان است. هدف از پروژه بازسازی خانه منوچهری، احیا کردن این خانه متروکه و فراموش شده بود. همچنین در این پروژه تنها به بازسازی بنا نپرداختند، بلکه این خانه متروکه را به محلی برای اقامتگاه توریست ها و فعالیت های صنایع دستی نیز، تبدیل کردند. بازدیدکنندگان نه تنها می توانند در این مکان معماری دوران قاجار را ببینند، بلکه می توانند تجربه یک شب زندگی در اتاقی به سبک معماری سنتی ایرانی را نیز داشته باشند. در ادامه این مطلب قصد داریم معماری خانه منوچهری و پروژه بازسازی آن را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

– معماری خانه منوچهری

1. سبک معماری خانه منوچهری

به دلیل آب و هوای گرم و بیابانی کاشان، معماری خانه منوچهری به سبک گودال باغچه است. بناهای معماری شده به این سبک، عایق حرارتی و صوتی می باشند و همچنین دسترسی آسانتری به قنات دارند. در ساخت خانه منوچهری برای حفظ حریم شخصی، بخش های مختلف خانه به وسیله راهروها و هشتی ها به یکدیگر متصل شده اند. این راهرو ها هوای تازه و حریم خانوادگی را در آن زمان، در خود حفظ می کردند. خانه منوچهری دارای آب انبار و سرداب است که فضای داخلی سرداب از طریق بادگیرها همیشه خنک می شود. این بنا از مخلوط خاک و آهک و نمای خارجی آن از آجرهای گلی ساخته شده است.

<< ورودی خانه منوچهری >>

<< سرداب خانه منوچهری >>

2. قسمت های مختلف خانه منوچهری

خانه منوچهری در جهت محورهای شمالی و جنوبی جغرافیایی ساخته شده است که اتاق هایش در بخش های شمالی، جنوبی و شرقی خانه قرار دارند و تنها یک اتاق در بخش غربی آن واقع است. در بخش جنوبی خانه منوچهری، طبقه اصلی دارای یک ایوان بزرگ با سقف مرتفع طاقی شکل است که در پشت ایوان، اتاق اصلی خانه قرار دارد. این اتاق در حال حاضر به عنوان لابی هتل کارایی دارد. در بخش شمالی خانه، اتاق پنج دری شاهنشین قرار دارد که درهای آن رو به حیاط است. در بخش شرقی خانه منوچهری، اتاقی با سازه هندسی یزدی بندی در سقف و پنجره های رنگی وجود دارد که در حال حاضر به عنوان رستوران از آن استفاده می کنند.

<< بخش جنوبی خانه منوچهری >>

<< بخش شمالی خانه منوچهری >>

<< بخش شرقی خانه منوچهری >>

<< رستوران خانه منوچهری >>

3. بخش های مختلف خانه منوچهری

اتاق ها و بخش های مختلف خانه قدیمی بعد از بازسازی کارایی های مختلفی مانند اتاق های هتل، رستوران، فروشگاه صنایع دستی، کارگاه مخمل بافی، نگارخانه و سینما کوچک پیدا کردند. هتل منوچهری کاشان در حال حاضر دارای 8 اتاق برای اقامت مسافران است که هر یک معماری خاص و منحصر به فرد خود را دارند. این اتاق ها دارای شکل منظمی هستند و همه آن ها دارای چشم اندازی به حیاط مرکزی هستند. سقف های اتاق ها از کاشی های گلی و آجر ساخته شده اند و آن ها را با نقاشی و گچ کاری تزیین کرده اند. درها و پنجره های خانه منوچهری نیز از چوب افرا محلی ساخته شده اند و درون آن ها شیشه های رنگی و معمولی قرار داده اند.

<< اتاق اقامتی مسافرین هتل منوچهری >>

<< فروشگاه صنایع دستی خانه منوچهری >>

4. حیاط خانه منوچهری

در حیاط خانه منوچهری ترکیب حوض آب، درختان و گیاهان یک محیط زیبا و خنک به وجود آورده است. حوض این حیاط به عنوان یک عنصر زیبایی در آن شناخته می شود که در دو طرف آن باغچه قرار دارد. محلی که آب، نمای خانه را مانند آینه بازتاب می دهد و استفاده کاربردی برای خنک کردن هوای خانه را دارد.

– بازسازی خانه منوچهری

1. الزامات عملکردی در بازسازی خانه منوچهری

الزامات عملکردی برای پروژه بازسازی خانه منوچهری مبنی بر رفع دو چالش اساسی بود:

1. چگونه این خانه تاریخی متروکه را مطابق با استاندارد بازسازی شود؟

2. دیگری اینکه چگونه این خانه به محلی برای هتل و اقامتگاه بازدیدکنندگان تبدیل شود؟

بنابراین بدون اینکه تغییری در عناصر اصلی معماری و زیبایی خانه منوچهری ایجاد شود، کل اتاق های آن، به اتاق های مهمانان هتل تبدیل شدند و امکانات مختلفی مانند سیستم برق رسانی، سیستم تهویه هوا، حمام، آشپزخانه و دفاتر کاری با حفظ ساختار تاریخی به آن اضافه شد.

<< سقف حمام خانه منوچهری >>

2. پاسخ به محدودیت های فیزیکی در بازسازی خانه منوچهری

یکی از چالش های که در بازسازی خانه منوچهری وجود داشت، اضافه کردن سیستم های مکانیکی و فنی مدرن در ساختار تاریخی ساختمان بود. بنابراین سیستم های گرم کننده، خنک کننده، تهویه هوا، لوله کشی و سیم کشی برق بدون آسیب به طراحی و معماری و ارزش ساختمان، پیاده گردید. برای مثال همه سیستم های مکانیکی به طور موفق در بالای سقف ها و یا در اتاق های زیرین با استفاده از کانال های زیرزمینی، تعبیه شده اند. سرویس های حمام در فضای پشتی اتاق ها و فن کویل ها در زیر طاقچه ها قرار داده شده اند. یکی دیگر از چالش های فیزیکی که در بازسازی خانه منوچهری با آن مواجه بودند، انتقال مواد و مصالح بازسازی از طریق راه روها و ورودی ها باریک بود که با استفاده از سیستم های مکانیکی جدید، این مشکل را حل کردند.

3. پاسخ به نیاز مهمانان در بازسازی خانه منوچهری

مهمانان در بازسازی خانه منوچهری، نقطه کانونی فرآیند طراحی بودند. بنابراین رفاه مهمانان در تمام موارد این پروژه، مانند راهروهای هموار و پذیرش هتل در نزدیکی ورودی خانه، در نظر گرفته شد. اتاق های هتل با توجه به معماری تاریخی آن بازسازی شدند و تمام عناصر دکوراسیون سنتی اتاق ها مانند طاقچه ها و گنبدها حفظ گردیدند. همان طور که قبلا اشاره کردیم، همه اتاق ها خانه منوچهری به حیاط دید دارند که باعث لذت مهمانان می شود. در پروژه بازسازی خانه منوچهری، قسمت های متروکه و مخروبه بازسازی و مورد استفاده قرار گرفته اند، مانند لابی قدیمی که در حال حاضر به گالری هنری تبدیل شده است.